แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง ตอนที่ 11

ร่วมด้วยช่วยกันปลดเอกให้ชาวนา

ถ้าสินค้าปัจจัยสี่ประเภทอาหาร ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่สุด สามารถซื้อขายโดยตรงบนเครือข่ายธุรกิจชุมชนผ่านสื่อสารสนเทศ และด้วยแรงสนับสนุนของ "ทุนใหญ่" ในการเริ่มสตาร์ทเครื่องยนต์ ให้สินค้าทางการเกษตรชนิดอื่นๆ อาจจะเริ่มต้นได้ยาก

ตอนเริ่มต้นโครงการสนับสนุนเครือข่ายธุรกิจชุมชน พวกเราก็เดินสะเปะ สะปะ มั่วไปเหมือนกัน ไปจับของร้อนที่เขาเอาไปปราบเซียน เช่นยางพารา จนได้เรียนรู้ต่อมาว่า ยางรมควันเกือบทั้งหมดเขาเอาไว้ส่งออก และขายตามราคาตลาดโลก ซึ่งมีผู้ซื้อควบคุมราคาอยู่ไม่กี่ราย ต้องมีทุนมาตุนสินค้า ต้องพยายามซื้อถูกเข้าไว้ เพื่อเฉลี่ยราคากลางให้ถูกไว้ก่อน วันไหนราคาตลาดโลกดี วัตถุดิบในตลาดมีน้อย ค่อยระบาย ธุรกิจแบบนี้ "ทุนเล็ก" หมดสิทธิ์ส่งออกเอง

ทำผิดทำถูกบ่อยๆ เสียเงินฟรีๆ บ่อยๆ ก็เก่งเอง ถ้ายังไม่ถังแตก บังเอิญผมยังไม่ถังแตก ก็เดินสะดุดคำตอบเสียก่อน จริงๆ ผมเดินชนคำตอบมากกว่า เขาลอยอยู่ตรงหน้าเต็มไปหมด

คนที่มาหาพวกเราที่บริษัทเพื่อขอความสนับสนุนให้ช่วยขายสินค้าให้เขาผ่านทางวิทยุชุมชน ก็คือชาวนาอีสานทั้งนั้น พรรคพวกทางใต้ก็อยากได้ข้าว จะเอาปลา เอามะพร้าว เอาผักสดมาแลก ก็ไม่สำเร็จ ใครๆ ก็อยากได้เงินสดมากกว่า คิดแก้ไขปัญหาไม่ออกเวลานั่งที่ทำงาน ก็ชวนกันไปกินข้าวแล้วคุยต่อ ฝนฟ้ามาก็ไปเข้าไร่ที่สระบุรีปลูกข้าว

วันหนึ่งพวกเรากำลังจะตักข้าวเข้าปาก คิดได้จึงร้องโอ้! กันลั่นทุ่ง "ทำไมเส้นผมบังภูเขาได้" พระแม่โพสพรักษาต้นข้าว รวงข้าวอย่างดี คนไทยเรากลุ้มใจ ดีใจ ก็ต้องกินข้าว จะเป็นเสนาบดี รัฐมนตรี หรือขับแท็กซี่ ก็ต้องกินข้าว จะเป็นข้าวหมูแดง ข้าวผัด ข้าวราดหน้าใบกระเพรา ข้าวมันไก่ ก็ข้าวทั้งน๊าน ลองกินเครื่องเคียง กินกับข้าวเปล่าๆ ทั้งมื้อโดยไม่มีข้าวซิครับ เลี่ยนตายแน่ !

เช้า สาย บ่าย เย็น ค่ำ ก็กินข้าว ยิ่งคิดก็ยิ่งตกผลึกให้ได้ยินดี ทุกอย่างที่กำลังพรั่งพรูออกจากหัวสมองส่วนที่เก็บรักษาความจำ ล้วนแล้วแต่เคยมีคนพูดให้ฟังบ่อย จนเกือบกลายเป็นเรื่องเข้าหูซ้ายทะลุหูขวาแล้วครับ

ปริมาณข้าวเปลือกที่ชาวนาไทยของเราท่านผลิตออกมาในปีที่แล้ว พ.ศ.๒๕๔๖ มีทั้งสิ้น ๒๗,๓๓๕ ล้านตัน (สองหมื่นเจ็ดพันสามร้อยสามสิบห้าล้านตัน) แปลงเป็นข้าวสารประมาณสี่สิบเปอร์เซ็นต์ เท่ากับ ๑๐,๙๓๔ ล้านตัน (หนึ่งหมื่นเก้าร้อยสามสิบสี่ล้านตัน) ชาวไทยเราบริโภคเองทั้งสิ้น ๖,๑๓๕ ล้านตัน (หกพันหนึ่งร้อยสามสิบห้าล้านตัน) คำนวณเป็น ๕๖.๑๐ เปอร์เซ็นต์ หรือสามในห้าของผลผลิตถูกบริโภคภายในประเทศเราเอง

ดังนั้น ข้าวจึงเป็นเรื่องสำคัญในชีวิตอันดับต้นๆ ของคนไทยเรา แต่ถูกพวกเรามองข้ามไป ชาวนาผู้ซึ่งมีภาระหน้าที่รับผิดชอบการผลิต ก็ถูกเอารัดเอาเปรียบ และถูกมองข้ามความสำคัญของชนชั้นซึ่งเป็นเสาเข็มที่โดนตอกฝังดิน แบกรับฐานความมั่นคงของชาติไทยเราไว้

ระหว่างที่พวกเราที่เป็นภาคเอกชน ทั้งที่ตัวเล็ก ตัวใหญ่ ก็ดี สมควรที่จะเข้ามาช่วยเพื่อนร่วมชาติที่แบกรับน้ำหนักรวมของพวกเราทั้งชาติไว้ที่ปลายเสมเข็ม ไม่ต้องรอให้เป็นหน้าที่ของรัฐบาลอย่างเดียว เดี๋ยวจะสายเกินแก้ ไม่เชื่อผมลองถามพวกวิศวกรโยธาดูซิครับ ถ้าตึกสูง ๑๐ ชั้น หรือ ๑๐๐ ชั้นก็ดี เกิดเสาเข็มหักขึ้นมาเป็นจำนวนมาก ตึกนั้นจะถล่มในที่สุดครับ

ถ้าชาวไทยเราร่วมด้วยช่วยกันปลดแอกให้ชาวนา เพื่อช่วยเขาและตัวเราเอง ทำไมต้องกินข้าวหอมแพง ทำไมต้องให้คนที่ทุ่มกายทุ่มใจสร้างผลิตผล ถูกโกงผลประโยชน์ไป

ลองคิดดูถึงหัวอกเขาหัวอกเราซิครับ สมมุติถ้าเราทำงานหนักสร้างผลงานทั้งปี แล้วโดนหัวหน้าแย่งความดี ความชอบ ไปเอาหน้าเอาประโยชน์คนเดียว เพราะเขามีบทบาทในองค์กร ในสังคมมากกว่าเรา มันยุติธรรมไหม และอีกมุมหนึ่งที่ควรมองคือ เขาทั้งหลายก็คือ เราทั้งหมดในสังคมอยู่ในถังใบเดียวกัน ส้วมแตกเมื่อไหร่ก็ท่วมหัวเราเหมือนกัน

สิ่งที่ผมและหมู่คณะพยายามดำเนินการอยู่นั้น จะเป็นไปในแนวทางเดียวกับที่ผมนำเสนอต่อท่านผู้อ่านในขณะนี้ จะได้ไม่ต้องถูกตราหน้าว่าเป็นนักมวยเก่งก็แต่ข้างสนาม ไม่ขึ้นไปชกบนเวทีจริง ยังไงๆ ที่นี่คือบ้านเกิดของผม ที่นี่คือบ้านของลูกผม เท่าๆ กับเป็นบ้านของชาวไทยทุกคน ครูคำพูน บุญทวี กล่าวคำคมที่ลึกซึ้งว่า "ข้าเกิดที่ไหน ข้าคือคนของที่นั่น"

พวกเราชาวเมืองกรุง ทุกเมื่อเชื่อเย็นก็ต้องกินข้าว ไหนๆ จะกินแล้ว ลองออกแรงหาข้าวที่ผลิตและจัดจำหน่ายโดยเครือข่ายของสหกรณ์ดูซิครับ อย่าไปเชื่อพวกโฆษณาสิงโตใส่หนังแกะมาร้องแบ๊ะๆ ที่บอกว่า ปลูกด้วยรัก คัดด้วยใจ คนปลูกข้าวเขาไม่มีเงินมาโฆษณาทางทีวีหรอกครับ

ค่าโฆษณาในโทรทัศน์ เวลาช่วงเด็ดๆ เช่นหลังข่าว หรือระหว่างฉายละครน้ำเน่าแต่ชอบใจจริงๆ นั้น นาทีหนึ่งตั้งแต่เจ็ดหมื่นถึงหลายแสนบาท สปอตหนึ่งหรือหนังโฆษณาหนึ่งเรื่อง ฉายวันละสี่ครั้ง สัปดาห์หนึ่งสี่วัน เดือนหนึ่งใช้เงินสิบล้านบาท ก็ผมฉายหนังโฆษณาของโครงการสำนึกรักบ้านเกิดมาตั้งแปดเรื่องแล้ว ผมทราบราคาดี ค่าโฆษณาแบบนี้ ชาวนาไม่มีสิทธิ์คิดหรือฝันหรอกครับ รักน้องต้องตามหาหน่อย ข้าวของสหกรณ์ชาวนานั้น เป็นข้าวหอมมะลิร้อยเปอร์เซ็นต์ ข้าวพวกนี้กระจายอยู่ตามร้านชาวบ้านธรรมดา ร้านสะดวกซื้อชื่อฝรั่ง เขาไม่ขายให้หรอกครับ เขามีโรงสีของเขาเอง ใหญ่ด้วย !